امروز دوشنبه
6 تير 1401
صفحه اصلی
اخبار
عکس
فیلم
پخش زنده
جشنواره سیما
درباره ما
عدم توانایی کشورها در تقلید از خاتمکاری ایرانی
احمد رضا نایینی، خاتمساز و مهدی گلی، راهنمای اصفهانگردی مهمانان برنامه شب نشینی بودند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سیما؛ در بخش اول برنامه کارشناس خاتمکاری گفت: بیش از ۳۵ سال است که در رشته خاتم کاری فعالیت دارم و از ابتدا به آن علاقه بسیاری داشتم . همزمان با تحصیل آن را انجام میدادم. در گذشته افراد میتوانستند در کنار تحصیل فعالیتهای شغلی داشته باشند و من نیز شغل خاتمکاری را در خراسگان اصفهان انتخاب کرده بودم. خراسگان در واقع قطب خاتمکاری اصفهان است که من از ۱۰ سالگی در آنجا فعالیت داشتم؛نایینی گفت: کشورهایی مانند چین سعی داشتند خاتمکاری را به صورت ماشینی در بیاورند اما از آنجایی که این حرفه بسیار خلاقانه است نتوانستند این کار را به صورت ماشینی انجام دهند. خاتمهایی که کار دست هستند ریز و درشتیهای بسیاری وجود دارد که در واقع زیباییهای کار به حساب میآیند اما این مسئله در محصولات ماشینی خاتمکاری وجود نداشت.وی افزود: خاتمکاری همیشه در اشکال مثلثی شکل و چندضلعی است. خاتمکاری بر روی اجسام پنج ضلعی از نمونههای شش ضلعی سختتر هستند که با گذر زمان همه به سمت اشکال شش ضلعی روی آوردند. اصفهان در زمینه خاتمکاری ابداعاتی را به وجود آورد و اکنون در بیشتر مناطق ایران سبک خاتمکاری اصفهانی دیده میشود.او ادامه داد: من شغل خود را با شاگردی در کنار یک استاد خاتمکار آغاز کردم و طی سالهای گذشته افراد بسیاری در کنار من شاگردی کردند که اکنون به موفقیت بسیاری رسیدهاند. اکنون در کارگاه من ۴ نفر به صورت مستقیم و حدود ۳۰ نفر به صورت غیر مستقیم فعالیت دارند. متاسفانه اکنون استقبال جوانان نسبت به چنین هنری کم شده است و عموما تمایل دارند کارهای پشت میز نشینی را انتخاب کنند. از طرفی به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه امکان تولید انبوه محصولات خاتمکاری بسیار دشوار شده است.این کارشناس خاتمکاری اظهار کرد: اکنون بانوان بسیاری تمایل به یادگیری خاتمکاری دارند با این وجود من باور دارم این حوزه به دلیل نوع فعالیتهای سنگینی که دارد بیشتر مناسب آقایان است و برای بانوان خستگی آفرین میشود.نایینی گفت: فرهنگ سوغاتی خریدن بسیار در بین اصفهانیها دیده میشود و بسیاری از سوغاتیهای زیبا مانند خاتمکاریها نیز در این منطقه تولید میشوند. این فرهنگ در بین ایرانیان بسیار بیشتر است چرا که خونگرمتر از دیگر کشورها به حساب میآیند اما سوغاتی بردن در کشورهای مختلف به مراتب کمتر دیده میشود.او افزود: خاتم کاری بیشتر در ایران صورت میگیرد و کشورهایی مانند سوریه و ترکیه سبکهای مختلفی از تثلیث دارند. محصولات خاتمکاری به اندازهای که تقاضای آنها وجود دارد صادر نمیشوند و هنرمندانی که میخواهند در کشورهای دیگر نمایشگاه بگذارند دچار مشکلات بسیاری میشوند.کارشناس خاتمکاری گفت: فروش محصولات خاتمکاری به مسافران خارجی با قیمت مشابه با ایرانیان به فروش می رسد که گاهی با ارز و گاهی با ریال است. متاسفانه اکنون به دلیل افزایش قیمتها ساخت خاتمکاریها بسیار دشوار شده و این مسئله قدرت خرید خانوادهها را کاهش داده است.نایینی ادامه داد: گل خاتم از آلیاژ برنج، استخوان و چوبهای رنگی مثلثی شکل در کنار هم شکل میگیرد. این گلها در زمان تولید ۶۰ سانتیمتر هستند که بعدها بریده میشوند و بر روی سطح مورد نظر قرار داده میشوند. غیر از آلیاژهای برنجی ما از محصولات قابل بازیافت دیگر نیز استفاده میکنیم که از نمونههای آن میتوان به چوب طاق ساختمانهای قدیمی تخریب شده اشاره کرد.گرانترین قسمت مواد اولیه خاتمکاری آلیاژ برنج است که بیشترین تاثیر در افزایش قیمت محصولات را دارد. کارگاهها برای آنکه با قیمت کمتری محصولات خود را عرضه کند قسمتهای مختلف آن را از کارگاههای دیگر تهیه میکند برای مثال بخشی از کار که مربوط به تولید گلکاریها میشود در کارگاهی دیگر انجام میشود و چسباندن آن در کارگاهی دیگر صورت میگیرد.او گفت: یک خاتمکار باید طراح و نجار خوبی هم باشد تا بتواند بهترین اشکال را تولید کند. ما به صورت سفارشی نیز فعالیت میکنیم که بر اساس درخواست افراد تولید میشوند.کارشناس خاتمکاری ادامه داد: ما از سال ۸۵ تلاش کردیم با کمک شرکتهای مختلف فرهنگ خاتمکاری را بیشتر معرفی کنیم و آن را به دیگران بشناسانیم. خوشبختانه این هنر همچنان زنده است و افراد باز به آن روی آوردهاند. در کل ۲۵۶ هنر صنایع دستی در ایران شناخته شده که ۱۹۶ نمونه از آنها در اصفهان است؛ از این تعداد تنها ۱۰ مورد وجود دارند که رونق بسیاری دارند و مابقی آنها فراموش شدهاند.در بخش دوم برنامه راهنمای اصفهانگردی گفت: من خود اهل سوغاتی دادن هستم اما باید اظهار کنم که سوغاتی نیازی ندارد که همواره قیمتی و فیزیکی باشد و گاهی میتواند یک رفتار و یا شعر باشد. عموما سوغاتیها محصولات سنتی و یا خوراکی هستند که افراد بیشتر آنها را برای یکدیگر تهیه میکنندگلی اظهار داشت: فعالیت من راهنمایی گشت و تور است که کیفیت سفر افراد را افزایش میدهد. من و همکارانم تلاش داریم که حس بهتری به مسافران بدهیم تا دیدگاه باکیفیتتری به مکانی که از آن دیدن کردند پیدا کنند. طی دو سال اخیر که کرونا تعداد گردشگران را کم کرده بود بسیاری از راهنماهای گردشگری با مشکل برخوردند اما خوشبختانه اکنون شرایط بسیار بهتر شده و گردشگران خارجی باری دیگر به کشور برگشتهاند. معمولا تورهای درمانی پذیرای توریستهای عرب زبان هستند اما مسافرانی که بیشتر به منظور بررسی تاریخ میآیند عموما از بخشهای اروپایی هستند.وی افزود: مسافرانی که از اروپا میآیند از دیدن بخشهای مختلف ایران بسیار شگفتزده میشوند و با دیدن مکانهایی مانند محل زندگی عشایر بسیار خوشحال میشوند. این مسافران از طریق شرکتهای خارجی و مراکز داخلی معرفی میشوند و سپس به راهنما معرفی میشوند. این مسافران بر اساس تخصص هر راهنما به فردی متفاوت معرفی میشوند. من در طبعیتگردی اصفهان، گردشگری اقوام، خوراک و مزرعه تخصص دارم.او ادامه داد: من به مسافران خارجی توصیه میکنم محصولاتی که بانوان عشایر درست کردهاند را خریداری کنند تا صنعت روستایی قدرت پیدا کند. عموم این محصولات معمولا دستبندها و گردنبندهای دستساز هستند.راهنمای اصفهانگردی گفت:هیجان انگیزترین اشتباهی که در تورهای خود انجام دادم در استان آذربایجان به وقوع پیوست که من یک هفته زودتر به سر قرار تور رفتم. از آنجایی که نسبت به این سفر بسیار هیجانزده بودم زودتر به سفر رفتم که بعد از مدتی متوجه اشتباه خود شدم.گلی گفت: از مکانهایی که توسط مسافران کمتر دیده شده میتوان به مواردی مانند مسجد جامع عتیق اشاره کرد که از اولین مساجد اسلامی است. این مکان یک شاهکار معماری به حساب میآید که نظیر ندارد. متاسفانه افراد بسیاری از این مکان دیدن نمیکنند و آن را نمیشناسند. در کنار این مسجد منارههای اصفهان نیز هستند که توسط افراد شناخته نشدهاند. این منارهها برای نوردهی مسیر در زمانهای گذشته ساخته شده بودند که تعداد بسیاری از آن در اصفهان وجود دارند. محله جلفا نیز منطقهای به حساب میآید که با کم لطفی مسافران مواجه شده است.او ادامه داد: از کتابهایی که میتوان برای شناخت اصفهان استفاده کرد میتوان کتاب «اصفهان این همه هست، این همه نیست» را تهیه کرد که با سالها تحقیق نوشته شده است. این کتاب در اصفهان چاپ شده و به زبانهای مختلف دنیا ترجمه شده است.وی افزود: نکاتی که بیش از همه گردشگران را در ایران و اصفهان متعجب میکند تفاوتهای فرهنگی بین اقوام مختلف است که شامل شهرنشینی و کوچنشینی میشود.من مسافری داشتم که بعد از سی سال به ایران بازگشته بود و پس از مشاهده اصفهان تصمیم گرفت سال بعد آن به ایران بازگردد و یک خانه سنتی را خریداری کند تا اقامتگاه سنتی تاسیس کند و کارآفرینی داشته باشد.گفتنی است؛ برنامه «شب نشینی» از شنبه تا جمعه هر هفته ساعت ۲۳:۳۰ به وقت تهران و ۲۱ به وقت وین بر روی آنتن شبکه جهانی جام جم میرود و تهیه کننده این برنامه نیز علی شعبانی است. انتهای پیام/ن